OTOMOBİLİ KULLANIYORUZ AMA,BUNLARIN NE OLDUĞUNU BİLİYOR MUYUZ?

    Otomotiv sektöründeki teknolojik yenilikler, sağladığı kolaylıkların yanı sıra, yabancı terimler nedeniyle kafaları da karıştırıyor. 10 Şubat 2010 Çarşamba 13:32 Teknolojik gelişmeler, hayatımızın her alanına birçok kolaylık sağlarken aynı zamanda anlaşılırlığı da güçleştirebiliyor. Gelişen teknolojiyi yakından takip ederek otomobillerine yansıtan firmalar, müşterilerinin beğenisine bilim kurgu filmlerindeki uzay araçlarını andıran araçlar sunuyorlar.

   Bu durum, otomobil alacaklar için teknolojinin son nimetlerine ulaşma fırsatı sunarken, diğer taraftan ilginç bir sorunu da neden oluyor. Araçların sahip olduğu teknik özellikleri simgeleyen ABS, ASR, EBD, ESP, MSR, HLA, IPS, CDI, TDI gibi onlarca yabancı terim, otomotiv dünyasını yakından takip eden teknoloji meraklıları için sorun olmayabilir. Ancak, yeni bir otomobile sahip olma hayalini kuran, ancak otomotiv teknolojisine yakından izleme gereği duymayanlar için ise anlaşılırlık sorununa yol açabiliyor.

   Hayallerini süsleyen yol arkadaşına sahip olmak isteyenlerin önce bu terimleri öğrenmeleri gerekiyor. Çünkü, bu terimler hem otomobilin özelliklerini yansıtıyor, hem de bu teknik özelliklere bağlı olarak fiyatın yükselmesine neden oluyor.

   Otomobillerin donanımlarını ve teknolojik özelliklerini anlatan ifadeler, yabancı dillerdeki kullanımlarına göre kısaltıldığı için anlaşılması güçleşiyor. Üstelik, aynı teknik özellikler, üreticiler tarafından farklı isimlerle de anılabiliyor. Aynı özellik, bir otomobil markasında farklı, diğer markada farklı isimlendirilebiliyor. -BULMACA GİBİ- AA muhabirinin derlediği bilgilere göre, yeni model otomobillerde kullanılan kısaltmaların bazıları şu anlamlara geliyor:

ABS:

'Antiblock Brake System'in kısaltması olan ABS, sürücülere, tekerlekler kilitlenmeden fren yapma olanağı sağlayan, bu sayede aracın manevra ve kontrol yeteneğini artırarak sürücüye yardımcı olan sistemi ifade ediyor.

ESP:

Elektronik Stabilite Programı (ESP), sensörler sayesinde otomobilin seyir halinde çizgisini korumasına, savrulmadan stabil bir şekilde seyrini sürdürmesine yardımcı olan sistemi anlatıyor.

BAS veya EBA:

'Brake Assist System' ve 'Emergency Brake Assist'in kısaltmaları olan BAS ve EBA, sürücünün fren pedalına sert basması halinde fren gücünün tam olarak devreye girmesini simgeliyor.

MSR:

'Motor Schleppmomenten Regelung'un kısaltması olan MSR, özellikle kaygan zeminlerde, sürücünün ayağını gaz pedalından çekmesiyle oluşacak kaymayı, motor torkunu kullanarak önlemeye çalışan sistemin adı.

ASR:

'Anti Schlupf Regelung'un kısaltması olan ve Türkçe'ye antipatinaj sistemi olarak de çevrilebilen ASR, araçta patinaja geçildiğinde çekiş olan tekerleklere giden gücü kontrol ederek tutunmayı sağlıyor. Bu sistem, bazı markalarda 'EDL-Elektronik Defransiyel Kilidi' olarak da adlandırılıyor.

EBD:

'Electronic Brake Distributor'ün kısaltması olan 'EBD' sistemi, fren yapılması halinde gücün ön ve arkadaki akslara dengeli şekilde dağılmasını ve böylece güvenli fren yapılmasına yardımcı oluyor.

ASC T:

'Elektronik çekiş kontrol sistemi' olarak tanımlanan sistem, aracı seyir halindeyken sensörler aracılığıyla sürekli takip ediyor. Bu sistem, bazı markalarda 'TCS' olarak isimlendiriliyor.

EPB veya APB:

Klasik el freninin yerine geçen bu sistemde, el freni, anahtar kontak yuvasından çıkarıldığında otomatik olarak devreye giriyor.

SRS:

'Suplementary Restraint System'in kısaltması SRS, 'Airbag'i ifade ediyor. Türkçe'de hava yastığı olarak kullanılan sistem, çarpışma sırasında, çok kısa bir süre içinde otomatik olarak devreye girerek, sürücü ve yolcuların korunmasını sağlıyor.

HLA:

'Yokuş kalkış desteği' olarak Türkçeye çevrilen teknik, rampada duran aracın stop ettirilmeden kalkışına yardımcı oluyor.

Tiptronic:

Araçlardaki şanzımanın manüel ya da otomatik olarak kullanılmasını ifade ediyor.

Cruise Control:

Otomatik hız kontrol sistemi olarak tanımlanan 'Cruise Control' sürücü tarafından devreye sokulduğunda, aracın hızı sabitleniyor sistem gaza, frene ya da sistemi çalıştıran düğmeye yeniden basıldığında devreden çıkıyor. Yeni nesil bazı modellerde kullanılan, 'Akıllı Cruise Control' sistemi ise sensörler aracılığıyla öndeki araçla olan mesafeyi kontrol ederek aracı yavaşlatıyor. Buna benzer teknolojiler bazı markalarda 'ACC-Adaptif Hız Kontrol Sistemi' olarak da adlandırıyor.

Immobiliser:

Bazı markaların 'IPS-Akıllı Güvenlik Sistemi' olarak isimlendirdiği sistem, kontak anahtarının içindeki çip yardımıyla, kopya kontak anahtarlarının motoru çalıştırmasını önlüyor. Benzer teknolojiler farklı üreticiler tarafından farklı isimlendirildiği için bu örnekleri çoğaltmak da mümkün.

Diğer taraftan araçların motor özellikleri de yine kısaltmalarla simgeleniyor. Dizel araçlarda kullanılan;

TDI

simgesi, otomobilin turbo, dizel ve enjeksiyonlu olduğunu anlatıyor. Daha yeni modellerde kullanılan;

CDI

terimi ise 'Common roil diesel injektion'ın kısaltması anlamına geliyor. Bu sistem yakıtı püskürtmede kullanılan farklı yöntemlerle yakıtın daha iyi yanması ve atık yakıt kalmamasını sağlıyor.

Motorun TSI

özellikli olması turbolu ve hava kompresörlü motor, 'FSI' olması ise yakıt katmanlı homojen motor anlamına geliyor. Ayrıca, bazı firmalar ürettikleri motorlara Zetec, Duratec, Duratorq, VVT, VVTI gibi özel isimler de veriyorlar.