Bu yazımda sizlere matematik alanında başarısız olmamızdaki sebeplerden biraz bahsetmek istiyorum. Büyüklerimiz ağaç yaşken eğilir demişler. Ben ilkokulda iken bize ıskonto gibi terimleri gösterirlerdi. Daha ilk okul çocuğuna bu ve benzeri şeyler öğretiliyordu. Şahsen ben daha o zamanlarda bu matematik denilen şeyden korkmuştum. Kar-zarar problemleri benim korkulu rüyamdı. Hatta öğretmenlerimiz haftanın nerdeyse 4 günü matematik yapardı. Matematiğin inanılmaz derecede zor olduğu bahanesiyle. Daha küçücük yaşlarımızda bizlere matematiğin çok zor olduğu psikolojik olarak öğretiliyordu. Eh, o yaşlarda bu böyle verilirse sonraki yaşlarda tabii ki bunu düzeltmek zor. Yani gerçekten de ağaç yaşken eğilir.
Matematik bölümü, öğrencilere hep çok zor bir bölüm olarak tanıtılıyor. Ben matematik bölümünü kazandığımda “yaaa, o bölüm nasıl okunur? Allah sana kolaylık versin.” demişlerdi. Eyvallah arkadaşım, sağ olasın da abartacak bir şey yok. Ama onlar da haklılar tabii... Daha küçücük yaşlarda yükleniyorlar da yükleniyorlar.
Üniversite kütüphanesinde bir kitap görmüştüm. Üzerinde “Basic Mathematics for High School Students” (Lise Öğrencileri için Temel Matematik) yazıyordu. Kitabı alıp inceledim. Amerika’daki lise öğrencilerine okutulan bir matematik kitabıymış. Gerçekten de temel matematik bilgileri vardı. Hem de öyle gereksiz ayrıntılı bilgiler yoktu. Hani şu ikinci dereceden denklemlerin köklerini bulmamız için yararlandığımız formül var ya, işte o formülün nasıl çıkarıldığını anlatmış kitap. Formülün çıkarılışı öyle çok da komplike değil. x’i yalnız bırakmaya çalışmak izlenilen yöntem. Türkiye’de kaç tane lise öğrencisi bunu biliyor acaba. Liseyi geçelim kaç tane üniversite öğrencisi bunu biliyor? Bize Öklid Geometrisi gösterilmiyor. Çünkü lisede gördüğümüz söyleniyor. Doğru, lisede gördük ama sırf ÖSS denilen o sınava uygun bir Öklid Geometrisi gördük. Düşünün yani nasıl bir şey olduğunu. Üniversitede lineer cebir derslerimizde taban koordinatlarına verilen önem Cramer Kuralına verilseydi keşke. Lineer cebirin ve soyut cebirin teknolojik alanda da kullanıldığı anlatılsaydı. Matematiğin teknolojik gelişmelere olan katkısını yok sayamayız. Özellikle de 21. yüzyılda…
Kendimizi matematik eğitimi alanında geliştirmek için daha ilk okul sıralarındaki çocuklara verilen gereksiz şeyler kaldırılmalı. Bizlere çok ayrıntılı bilgiler veriyorlar. Sadece matematik derslerinde değil. Diğer derslerde de bu böyle. Ama işin komik yanı bu kadar bilgili olmamıza rağmen bilimde çok geriyiz. Akademik alanda başarılarımız çok az. Aslında bunun sebebini MEB bakanımız geçenlerde bir televizyon kanalına verdiği röportajda söyledi “çocuklarımıza o kadar çok bilgi veriyoruz ki onların analitik düşünmelerine fırsat bırakmıyoruz”. Bu arada bu röportaj bu seneki ÖSS sınavındaki matematik sonuçları üzerine söylendi. Sayın bakanımız doğru söylüyor. Matematikte analitik düşünebilmek önemlidir. Ne kadar bilginiz olursa olsun, onları değerlendiremedikten sonra bu bilgilerin pek bir önemi kalmaz. Ama bunu üstün zekalı olmakla karıştırmayalım. Bir kibrit kutusunun dikdörtgen prizması şeklinde olduğunu kestirebilmek gibi bir şeydir bu analitik düşünme.
Peki kendimizi yeniledikten sonra dünya ile yarışa girip onlara nasıl meydan okuyacağız? Ben bunu şöyle düşünüyorum. xx = 64 denklemini sağlayan x değerini iterasyon yaparak değil de bambaşka bir yol izleyerek bulmalıyız. Bunu bir savaş olarak görmüyorum ama bir rekabet var, bunu yok sayamayız. İnsanlık var oldukça bilim, matematik hep olacak ve buna bağlı olarak da rekabet hep olacaktır. Bizler de bu rekabetin içerisindeyiz. Daha öğrencilik yaşantımızda bile kimin notu daha yüksek diye merak edenlerimiz olmuştur. Rekabet içimizde hep var ve bu duygu bizi başkalarıyla yarışmaya sevk ediyor doğal olarak. Uzun lafın kısası matematikçi olmak ne çok zor ne de çok kolaydır. Fakat daha küçücük yaşlarda psikolojik olarak zor olduğu beyinlere sokulursa ilerde o insanlardan matematikte elle tutulur bir başarı beklenemez. ÖSS’deki sonuçlar buna en somut örnek.
Erdem Altuntaç Kocaeli Üniversitesi Matematik Bölümü Yüksek Lisans Öğrencisi
